Balıkçı Gemilerinde Elektrikli Güverte Ekipmanları

Elektrik veya hidrolik tahrik, balıkçı gemilerinde vinç çözümü seçiminde kilit rol oynayan önemli bir elementtir. Her iki çözümün de avantaj ve dezavantajı olsa da iki ayrı tahrik çözüm de yeni inşa edilen balıkçı gemilerinde kullanım alanı bulmaktadır.

Gün geçtikçe sevk ve tahrik sistem teknolojileri dizel elektrikli ve hibrit çözümlere ya da tamamen elektrikli sistemlere yönelirken, güverte ekipmanları gibi alt sistemlerde elektrikle tahrik edilmeye başlandı.

Elektrik tahrikli sistemler için genel olarak AC (Alternatif Akım) ve DC (Doğru Akım) sistemlerinde frekans sürücü / motorları veya sabit mıknatıslı (permanent magnet) motor çözümleri kullanılır.

Elektrikli vinçler ekonomik ve çevre dostu olmasının yanı sıra hidrolik ya da diğer tahrik sistemleriyle çalışan benzer sistemlerle karşılaştırıldıklarında yakıt tasarrufu sağlamasının yanısıra daha az bakıma ihtiyaç duyar ve montajı çok daha kolay gerçekleşmektedir.

Güverte elemanlarının elektrikle tahrik edilmesi yalnızca ana işletim sisteminin kurulması için gereken alanı azaltmakla kalmaz, aynı zamanda daha hafif ve verimli çalışarak elektrikli vinçlerin daha iyi performans sergilemesini sağlar. Diğer taraftan, sabit mıknatıslı motor elektriksel verim olarak oldukça fazla olmasına rağmen kapladığı alan bakımından tasarım aşamasında araştırılmalıdır.

Bazı balıkçı gemilerinden alınan örneklere bakıldığında

• Elektrikli tahrikli vincin verimliliği % 70 - 85 arasında iken

• Hidrolik tahrikli vincin verimliliğinin % 35 - 60 arasında değiştiği tahmin edilmektedir.

Hidrolik tahrik sistemi güvenilirliği ve gücünü uzun süre önce ispat etmiş olsa da, elektrikli güverte ekipmanları çoğunlukla 2010 sonrası kullanılmaya başlanmasına rağmen sıklıkla tercih edilen sistemler haline gelmiştir. Daha az hareketli parçanın getirdiği avantaja rağmen elektrik sisteminde ortaya çıkan arızalarla hidrolik tahrikli sistemlere göre nispeten daha fazladır.

Bakım-onarım söz konusu olduğunda elektrikli vinçler için bakım sıklığı daha az olsa da, sorunları gidermek daha karmaşık olabilir.

İleri teknoloji ve verimli çözüm nedeniyle ilk yatırım maliyeti olarak elektrikli vinçler hidrolik tahrikli vinçlere göre daha maliyetli olmasına karşın yeni inşa gemilerde elektrikli vinç montaj maliyeti hidrolik borulama olmaması sebebiyle daha uygun olacaktır.

Elektrikli vinçlerin temel avantajları:

• Vinçler hidrolik borulamaya ihtiyaç duymadığı için daha düşük montaj maliyeti
• Düşük enerji tüketimi, daha düşük gürültü seviyesi ve daha az bakım gereksinimi
• Elektrik motorlarının giriş ve çıkış güçlerinde daha yüksek verim ve vinçlerin kullanımı sırasında vinçlerden geri kazanılan elektrik gücünün geminin enerji sarfiyatında kullanılabilmesi
• 0-100% devir arasında değişkenliği kademesiz olarak kontrol etmekte hidrolik sistemlere göre çok daha başarılı olması ve tüm devir seviyelerinde istenilen torku sağlayabilmesi
• Hidrolik yağ içermemesi sayesinde çevre dostu olmasıdır.